Tác hại của giày cao gót cho cơ xương khớp
Theo các chuyên gia y tế, việc mang giày cao gót trong thời gian dài có thể gây ra các tác hại sau đây cho cơ xương khớp:
- Làm thay đổi tư thế và dáng đi: Khi mang giày cao gót, trọng tâm cơ thể bị dồn về phía trước, khiến cho hông, cột sống và khớp gối bị lệch khỏi trục sinh lý vốn có. Điều này làm cho cơ thể phải ngả ra phía sau để giữ thăng bằng, tạo ra tư thế cứng đờ, không tự nhiên. Việc di chuyển với tư thế này không chỉ tạo thêm áp lực cho bàn chân mà còn gây gánh nặng cho cả đầu gối, cơ bắp chân, hông và lưng. Duy trì tư thế mất cân đối như vậy lâu ngày có thể gây tổn thương những bộ phận này.
- Giảm khả năng giữ thăng bằng: Việc giữ thăng bằng khi mang giày cao gót chưa bao giờ là điều dễ dàng, vì bạn luôn trong tư thế nhón chân. Gót chân đảm nhiệm vai trò chống đỡ một nửa trọng lượng cơ thể khi đứng, góp phần hỗ trợ giữ thăng bằng đáng kể. Tuy nhiên, khi bạn đứng với tư thế kiễng chân, toàn bộ trọng lượng cơ thể sẽ dồn hết về mũi chân. Điều này làm cho bạn dễ bị vấp, ngã dẫn đến chấn thương cổ chân hoặc gãy xương.
- Gây biến dạng ngón chân: Giày cao gót thường có thiết kế bó chặt chân, đặc biệt là phần mũi giày. Điều này có thể gây áp lực lên các ngón chân, ảnh hưởng đến cơ cấu xương khớp của chân. Ngoài ra, khi mang giày cao gót, trọng lượng của cơ thể dồn lên phần trước của chân, khiến ngón chân cái phải nghiêng ra phía ngoài để cân bằng sự thay đổi trong trọng lượng. Áp lực này có thể gây ra sự biến dạng ngón chân cái, hay còn gọi là bệnh gút. Bệnh này có thể gây đau và giảm khả năng vận động cho ngón chân. Trong một số trường hợp, bệnh có thể được điều trị bằng cách điều chỉnh cách đi, đứng, sử dụng giày phù hợp hoặc các biện pháp không phẫu thuật khác. Tuy nhiên, nếu tình trạng trở nên nghiêm trọng và gây đau đớn hoặc hạn chế khả năng di chuyển, có thể cần phải tiến hành phẫu thuật.
.jpg)
- Gây viêm cân gan bàn chân: Viêm cân gan bàn chân (plantar fasciitis) là một tình trạng y tế phổ biến ảnh hưởng đến bàn chân, đặc biệt là phần gót chân và đường dây chằng plantar fascia. Plantar fascia là cơ cân gan bàn chân nằm ở phía dưới bàn chân, chạy từ gót chân đến đầu ngón cái, giúp hỗ trợ cơ cấu bàn chân và duy trì hình dạng của nó. Viêm cân gan bàn chân xảy ra khi cơ này bị viêm. Tình trạng này thường gây ra đau ở phần gót chân hoặc gần vùng gót chân. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm: căng thẳng quá mức do hoạt động vận động cường độ cao hoặc tải trọng quá lớn lên bàn chân; sử dụng giày không phù hợp hoặc thiết kế không tốt, đặc biệt là giày cao gót trong thời gian dài; vấn đề về cấu trúc cơ, khớp bàn chân; tăng cân nhanh chóng hoặc béo phì, khiến cho áp lực lên plantar fascia tăng lên. Mang giày cao gót khiến trọng lượng dồn về phía trước, làm trầm trọng thêm tình trạng cân gan chân, thường xảy ra ở phụ nữ. Viêm cân gan bàn chân gây đau dữ dội khi thức dậy vào buổi sáng và bước những bước đầu tiên, cơn đau có xu hướng giảm bớt khi hoạt động vào buổi chiều. Tuy nhiên, cần thận trọng vì có thể ảnh hưởng đến khớp gối, thắt lưng, hông nếu không được điều trị kịp thời.
- Gây thoái hóa khớp gối: Khi mang giày cao gót, khớp gối phải chịu một lực lớn hơn bình thường để giữ thăng bằng cho cơ thể. Điều này làm cho khớp gối bị mài mòn nhanh hơn, dẫn đến thoái hóa khớp gối. Thoái hóa khớp gối là một bệnh lý mãn tính, gây ra sự suy giảm của sụn khớp, làm cho xương gặp nhau và gây đau nhức, sưng tấy, cứng khớp. Bệnh này thường gặp ở người cao tuổi, nhưng cũng có thể xảy ra ở người trẻ tuổi do các yếu tố như chấn thương, béo phì, di truyền hay sử dụng giày cao gót quá thường xuyên.
- Gây áp lực đè nặng lên mắt cá chân: Mắt cá chân là một bộ phận quan trọng trong cơ chế vận động của chân, giúp kết nối xương bàn chân với xương ống chân, cung cấp sự linh hoạt và ổn định cho chân. Khi mang giày cao gót, mắt cá chân phải chịu một áp lực đè nặng lên từ trọng lực của cơ thể, khiến cho các dây chằng, gân và cơ bị căng thẳng và co rút. Điều này có thể gây ra các vấn đề như viêm khớp mắt cá chân, bong gân mắt cá chân, gãy xương mắt cá chân hay thoái hóa mắt cá chân. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đau, sưng, bầm tím, cứng khớp hay khó di chuyển mắt cá chân. Để điều trị các vấn đề này, có thể cần phải dùng thuốc, băng bó, nẹp, nạng, vật lý trị liệu hay phẫu thuật, tùy theo mức độ nghiêm trọng.
Cách phòng ngừa và điều trị các tác hại của giày cao gót
Để hạn chế các tác hại của giày cao gót cho cơ xương khớp, bạn có thể tham khảo một số cách sau đây:
Hạn chế thời gian sử dụng giày cao gót: Bạn nên chỉ mang giày cao gót khi cần thiết, ví dụ như khi đi dự tiệc, họp hay gặp khách hàng. Trong những hoạt động bình thường, bạn nên chọn những đôi giày có độ cao phù hợp, không quá 3cm, có đế dày và êm, có thiết kế rộng rãi và thoáng khí cho bàn chân. Bạn cũng nên thay đổi kiểu dáng và độ cao của giày thường xuyên để tránh gây áp lực cho một vị trí cố định trên bàn chân .
Chăm sóc bàn chân thường xuyên: Bạn nên dành thời gian để massage, xoa bóp, duỗi thẳng và xoay tròn các ngón chân, khớp gối và mắt cá chân mỗi ngày, đặc biệt là sau khi mang giày cao gót. Điều này sẽ giúp cải thiện tuần hoàn máu, giảm căng thẳng và đau nhức cho các bộ phận này. Bạn cũng nên ngâm chân vào nước ấm hoặc nước muối, hoặc dùng đá lạnh để làm dịu các vùng bị sưng tấy hay viêm nhiễm.
.jpg)
Tập thể dục và vận động: Bạn nên tập thể dục và vận động đều đặn, ít nhất 30 phút mỗi ngày, để duy trì sức khỏe và cân nặng lý tưởng, giảm nguy cơ béo phì và thoái hóa khớp. Bạn nên chọn những bài tập nhẹ nhàng và phù hợp với khả năng của mình, như đi bộ, bơi lội, yoga hay thể dục nhịp điệu. Bạn cũng nên tập luyện các bài tập cường độ cao cho cơ bắp chân, như đạp xe, chạy bộ hay nhảy dây, để tăng cường sức bền và đàn hồi cho các khớp và cơ. Tuy nhiên, bạn nên tránh những bài tập gây áp lực lên khớp gối, như đá bóng, chơi quần vợt hay cầu lông.
Điều trị kịp thời khi có vấn đề: Khi bạn bị đau, sưng, bầm tím hay khó di chuyển bàn chân, bạn nên nghỉ ngơi và áp dụng các biện pháp cấp cứu, như dùng đá lạnh, băng bó, nâng cao chân hay dùng thuốc giảm đau. Bạn nên tránh mang giày cao gót trong thời gian này và chọn những đôi giày thoải mái và rộng rãi. Nếu tình trạng không cải thiện sau một tuần, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị chính xác. Bạn không nên tự ý dùng thuốc hoặc các phương pháp dân gian không có cơ sở khoa học, vì có thể gây ra tác dụng phụ hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng.
Giày cao gót là một loại giày đẹp và sang trọng, nhưng cũng có thể gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe, đặc biệt là cơ xương khớp. Bạn nên hạn chế thời gian sử dụng giày cao gót, chăm sóc bàn chân thường xuyên, tập thể dục và vận động đều đặn, và điều trị kịp thời khi có vấn đề. Bằng cách đó, bạn sẽ có được một đôi chân khỏe mạnh và đẹp mắt.