CHIKUNGUNYA - CẢNH BÁO DỊCH BỆNH BÙNG PHÁT VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

Sốt Chikungunya đã xuất hiện tại hơn 110 quốc gia trên nhiều châu lục như châu Phi, châu Á, châu Âu, châu Mỹ, các đảo ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Vì dịch bệnh đang có xu hướng gia tăng không ngừng và lan rộng nhanh, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã kêu gọi thế giới hành động khẩn cấp để ngăn chặn sự lây truyền của virus này.

 ☰  MỤC LỤC

 

1. Chikungunya là gì?

2. Con đường lây truyền của dịch bệnh Chikungunya

3. Triệu chứng nhận biết

4. Ai dễ mắc bệnh Chikungunya?

5. Điều trị hiện nay

6. Phòng ngừa sốt Chikungunya

1. Chikungunya là gì?

Chikungunya là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Chikungunya (CHIKV) gây ra. Bệnh lây sang người thông qua những vết đốt của muỗi vằn, chủ yếu là Aedes aegypti và Aedes albopictus - hai loài muỗi phổ biến gây ra các bệnh như sốt xuất huyết và Zika.


Aedes aegypti, Aedes albopictus – Hai loài muỗi vằn truyền bệnh

Khi bị nhiễm Chikungunya, người bệnh thường bị sốt cao đột ngột, đau khớp dữ dội, mệt mỏi và có thể nổi phát ban.

Hầu hết bệnh nhân có thể phục hồi bình thường, nhưng ở những người có sức đề kháng yếu, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, thậm chí dẫn đến tử vong.

2. Con đường lây truyền của dịch bệnh Chikungunya 

Virus Chikungunya thuộc họ Togaviridae, chi Alphavirus. Con đường lây duy nhất là qua muỗi vằn bị nhiễm bệnh. Muỗi Aedes hút máu người đang mang virus, sau đó truyền bệnh sang người khỏe mạnh qua vết đốt. Bệnh không lây qua đường tiếp xúc trực tiếp giữa người với người.

Từ những năm 1970 đến năm 2004, các ca nhiễm bệnh này đã lan nhanh sang nhiều quốc gia ở châu Phi và bắt đầu xuất hiện tại châu Á, từ đó tiếp tục mở rộng diện tích ảnh hưởng. Theo số liệu của Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) đến tháng 7 năm 2025, đã có khoảng 240.000 người nhiễm bệnh và 90 trường hợp tử vong tại 16 quốc gia, vùng lãnh thổ, bao gồm các nước thuộc châu Á và Đông Nam Á. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, mặc dù Chikungunya vẫn chưa phải là căn bệnh được nhiều người biết đến, nhưng hiện nay đã có sự lây truyền tại 119 quốc gia, ảnh hưởng đến 5,6 tỷ người, tức là phần lớn dân số toàn cầu.

Trước tình hình này, WHO kêu gọi các quốc gia triển khai các biện pháp mạnh mẽ để ngăn ngừa sự lây lan và tránh dịch bệnh bùng phát rộng rãi.

 

3. Triệu chứng nhận biết

Triệu chứng xuất hiện sau 3–7 ngày kể từ khi bị muỗi đốt (có thể sớm hơn 2 ngày hoặc muộn hơn 12 ngày).

Các dấu hiệu thường gặp:

  •  Sốt cao trên 38,5°C (2–3 ngày đầu)
  • Đau khớp, đặc biệt ở tay, cổ tay, đầu gối, mắt cá chân
  • Phát ban ngoài da
  • Đau đầu, đau mỏi toàn thân
  • Buồn nôn, chán ăn
⛔ Lưu ý: Triệu chứng của Chikungunya rất giống sốt xuất huyết và Zika, nên việc chẩn đoán sai là điều dễ xảy ra nếu không làm xét nghiệm.


Triệu chứng thường gặp của bệnh Chikungunya

 4. Ai dễ mắc bệnh Chikungunya?

Bất kỳ ai cũng có thể nhiễm virus Chikungunya nếu bị muỗi mang mầm bệnh đốt. Tuy vậy, những người có hệ miễn dịch suy yếu thường đối mặt với nguy cơ cao hơn, chẳng hạn như trẻ sơ sinh, người cao tuổi trên 65, hay người đang mắc bệnh mạn tính.

 Nguy cơ mắc bệnh còn chịu ảnh hưởng từ các yếu tố liên quan đến môi trường sống, bao gồm:

  •  Mùa mưa hoặc khu vực có nhiều nước đọng, tạo điều kiện lý tưởng cho muỗi Aedes sinh sản.
  •  Khu dân cư đông đúc, thiếu vệ sinh, làm gia tăng khả năng lây lan virus.
  •  Di chuyển hoặc du lịch đến vùng dịch, hay di cư quốc tế, có thể vô tình mang virus đến những nơi chưa từng ghi nhận bệnh, khiến dịch dễ lan rộng trong cộng đồng.

Mùa mưa – điều kiện thuận lợi để muỗi phát triển và sinh sôi

5. Điều trị hiện nay

Hiện chưa có thuốc đặc hiệu hay vắc xin cho Chikungunya. Phác đồ điều trị tập trung chủ yếu vào:

  • Giảm đau – hạ sốt theo chỉ định bác sĩ
  • Bù nước đầy đủ, chế độ ăn uống dinh dưỡng để nâng sức đề kháng
  • Nghỉ ngơi tuyệt đối trong giai đoạn bệnh nặng

 

Liệu pháp giảm đau, hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ

 

6. Phòng ngừa sốt Chikungunya

Trước nguy cơ bệnh Chikungunya có thể xâm nhập vào Việt Nam và lây lan nhanh trong cộng đồng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

  • Người trở về từ vùng dịch: Nếu đi từ những quốc gia hoặc khu vực đang ghi nhận sự gia tăng ca bệnh Chikungunya, cần theo dõi sức khỏe liên tục trong 12 ngày. Khi xuất hiện các triệu chứng bất thường như sốt cao đột ngột, đau khớp, nổi ban, cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
  •  Tại hộ gia đình và khu dân cư: Cần đậy kín các dụng cụ chứa nước nhằm ngăn muỗi xâm nhập và đẻ trứng, đồng thời định kỳ vệ sinh bể chứa, chum vại và các vật dụng chứa nước khác.
  •  Ngủ màn và mặc quần áo dài để phòng muỗi đốt, kể cả vào ban ngày.
  •  Phối hợp với ngành y tế: Tích cực tham gia các đợt phun hóa chất phòng chống dịch. Khi bị sốt, cần đi khám ngay, không tự ý điều trị tại nhà.
  •  Khi đi công tác hoặc du lịch đến vùng dịch: Luôn chủ động phòng tránh muỗi đốt, theo dõi sức khỏe và báo cho cơ quan y tế nếu xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh.

Chikungunya không đáng sợ nếu được phòng ngừa và phát hiện sớm. Việc chủ động bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng chính là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn chặn dịch bệnh lây lan.

📞 Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng nghi ngờ bất thường, hãy liên hệ ngay với Bệnh viện Vạn Phúc City để được thăm khám và xét nghiệm kịp thời.

BỆNH VIỆN VẠN PHÚC CITY

📍 Số 01, Đường 10, Khu nhà ở Vạn Phúc 1, Khu phố 5, Phường Hiệp Bình, Thành phố Hồ Chí Minh

☎️ Hotline: 1900 966 979

🌐 Website: vanphuc.com

#benhvienvanphuccity #bvvanphuccity #sot #chikungunya